یک فرایند آموزشی ، از مجموعه عناصر مرتبط به هم که به صورت یک کل و رفتار واحد عمل می کند ، تشکیل شده است و هدف از این ارتباط به هم پیوسته و اعمال هماهنگ ، نیل به یک نتیجه دلخواه و موفقیت آمیز است . مقصود از یک نتیجه دلخواه و موفقیت آمیز هم ، تعیین مشخصات هدف یا انتظارات آموزشی معلم است که پس از تدریس ، دانش آموزان باید به صورت رفتارهای عینی و قابل اندازه گیری از خود نشان دهند .
تکنولوژی آموزشی ، تلاش می کند فرایند آموزشی را به گونه ای طراحی و تنظیم کند که تمام عوامل و عناصر تشکیل دهنده آن ، به طور سیستماتیک و هماهنگ برای رسیدن به هدفهای آموزشی از پیش تعیین شده ، به هم مرتبط باشند . از این رو ، چنانچه در سیستم آموزشی سنتی بخواهیم با اصلاح یا کنترل یک یا چند عامل از مجموع عوامل تشکیل دهنده فرایند آموزشی ، به هدفهای مورد انتظار ، یعنی یادگیری موفقیت آمیز فراگیرنده برسیم ـ حتی اگر در این راه از بودجه و صداقت حرفه ای معلمان به طور کامل استفاده کنیم ـ موفق نخواهیم شد ؛ زیرا هدف از چنین نگرشی ( سیستماتیک ) افزایش قدرت و توانایی انسان ، از طریق به کار گیری تدبیر و تفکر او همراه با بهره گیری از تسهیلات فنی و دستگاهها ، در نیل به مقاصد از پیش تعیین شده است . بارزترین مثال در نگرش سیستمی ، موفقیت و پیشرفتهای عظیم انسان در سیستمهای نظامی ، سیستم موشکی ماهواره ها و برنامه های فضانوردی است . نگرش سیستمی ، به منظور حل مشکلات تولید ، بازاریابی ، توزیع و ترابری در صنعت بازرگانی نیز به کار گرفته می شود . با توجه به کارآیی و موفقیت کارکرد سیستم در سایر زمینه ها ، مربیان و صاحبنظران آموزشی مدتهاست تلاش می کنند مفهوم تئوری سیستم ها را در امر آموزش به کار گیرند درباره مفهوم آموزش به صورت سیستماتیک باید گفت در اینجا اساس ومعنی نگرش تکنولوژیک بیش از مفهوم یک ماشین یا دستگاه فنی است
در واقع تکنولوژی یعنی شناخت راهها و روشهای کار و عمل و براین اساس می توان نتیجه گرفت که تکنولوژی آموزشی عبارت است از شناخت راهکارهای آموزشی و روش اجرای کارهای آموزشی . و باید گفت کار اصلی آن طراحی سیستماتیک نظام های آموزشی است.
در ادامه بحث قبل از صحبت در باره جدول طراحی آموزشی باید گفت فرایند آموزش به سه مرحله مجزا تقسیم می شوند که عبارتند از .
۱ – فعالیتهای آموزشی پیش از تدریس
۲ – فعالیتهای آموزشی ضمن تدریس
۳ – فعالیتهای آموزشی بعد از تدریس
مرحله اول مرحله طراحی آموزشی است و در مرحله دوم به اجرای طرح آموزشی تدوین شده می پردازیم و نهایتاً در مرحله سوم بعد از بررسی نتایج بدست آمده به بازنگری و اصلاح طرح آموزشی جهت استفاده بهتر در دوره های بعد اقدام می شود . ( این سه مرحله در فرایند طراحی آموزشی لحاظ می شوند )
برای طراحی آموزشی الگوهای گوناگونی وجود دارد بین الگوهای مختلف از لحاظ ظاهری تفاوتهای وجود دارد ولی می توان گفت از نظر اصل وپایه بین اکثر آنها شباهت و هماهنگی وجود دارد و وترتیب و توالی مراحل الگوها تقریباً یک سان است .
اهمیت نمودار طراحی آموزشی در این است که با مراجعه به آن می توان مراحل طراحی آموزشی مربوط به موضوع مورد نظر را در پیشرو داشت و از طرفی به کمک آن می توان جایگاه رسانه ها و مواد آموزشی را شناخت و با در نظر داشتن تمامی مراحل طراحی آموزشی و توجه به آنها مواد و رسانه های آموزشی را می توان متناسب با اهداف مورد نظر در طراحی آموزشی تهیه نمود که در این صورت قابلیت و کارآیی بیشتری خواهند داشت .
