طراحی و تدوین یک برنامه آموزشی

طراحی و تدوین یک برنامه آموزشی

اجزا یک طراحی آموزشی مناسب :

۱_ تعیین اهداف آموزشی ( هدف کلی _ هدف های رفتاری )
۲_ تحلیل آموزشی ( تعیین فعالیتهای آموزش دهنده یا واکنش های فراگیر است )
۳_ گزینش
۴_ تعیین شیوه های انتقال مفاهیم آموزشی
۵_ تعیین رسانه های آموزشی
۶_ تعیین نظام ارزشیابی آموزشی

فایده طراحی آموزشی چیست ؟

_ هدفهای آموزشی به طور دقیق و واضح مشخص میشود
_ انتظارات مدرسین از دانش آموزان مشخص میشود .
_ فعالیتهایی که باید به طور منظم انجام شود مشخص میشود .
_ شیوه تدریس و رسانه آموزشی متناسب با هدف برنامه تعیین میشود
_محتوای آموزشی استاندارد میشود .
_ تکلیف فراگیر مشخص میشود و او میداند از او چه انتظاری میرود ۰
_ روشهای ارزشیابی برنامه مشخص میشود .
_ سنجش میزان موفقیت و پیشرفت تحصیلی واقعی تر میشود

آموزش زنجیره یا فرایندی است که هدف آن ایجاد تغییرات لازم دررفتار فراگیران است این فرایند ۶ مرحله دارد :

۱_ تعیین اهداف آموزشی
هدفهای کلی درس هدفهای رفتاری
۲ _ تعیین فعالیتهای آموزشی
۳_ گزینش محتوی درس
۴ _ تعیین شیوهای آموزشی
۵ _ تعیین رسانه های آموزشی
۶- تعیین نظام ارزشیابی آموزشی

اجرای تدریس
اجرای ارزشیابی آموزشی

اهداف آموزشی (۱)

تعیین اهداف آموزشی :
هدف کلی : نتایجی است که بعد از آموزش باید عاید فراگیران شود
افعال و عبارات استفاده شده برای بیان اهداف کلی ، ( subgective ) ( غیر رفتاری است ) و قابل مشاهده و اندازه گیری نیست
مثال : فراگیران در پایان جلسه باید اهمیت طراحی آموزشی را بفهمند ( فهمیدن قابل اندازه گیری نیست )

هدفهای ویژه رفتاری :
عبارت است از اعمال ، حرکات و آثاری هستند که باید از فراگیران بروز کند تا معلوم شود که موضوع مورد آموزش آموخته شده است ۰افعال و عبارات ( obgecyive ) استفاده میشود
مثال : فراگیران بتوانند محتوای درسی مناسب را بنویسند
فراگیران بتوانند شیوه آموزشی مناسب را انتخاب نمایند

نحوه تدوین اهداف رفتاری :

الف : رفتاری را که از فراگیر انتظار داریم بدقت مشخص کنیم و به او بشناسیم
ب- شرایطی که رفتارمورد نظر در آن شرایط باید عینیت یابد تعریف کنیم و فراهم سازیم و به آموزش گیرنده بشناسانیم

ج- معیاری را که نشانه تحقق هدف رفتاری مورد نظر مدرس است را از قبل تعیین و مشخص کنیم و به آموزش گیرنده هم بشناسانیم

اهداف آموزشی (۲)

حیطه های سه گانه تعیین اهداف رفتاری :

هدف های ویژه رفتاری می بایست در سه حیطه تعیین شود :

     حیطه دانش ( داشتن مهارت های ذهنی )

     حیطه عاطفی ( احساسات و نگر شها ) 

     حیطه روانی حرکتی

اهداف آموزشی (۳)

حیطه دانش ( داشتن مهارت های ذهنی ) :
شامل آن دسته از اهداف آموزشی است که مستلزم حفظ کردن ، یاد آوری ، بازشناسی آموخته ها می باشد ۰آموزش های حیطه شناختی می تواند به پیدایش توانایی ها و مهارتهای ذهنی منتهی شود
این حیطه شامل ۶ مرحله می باشد :

اهداف آموزشی (۴)

حیطه عاطفی : ( ارتباطی –نگرشی ) :

نگرش عبارت است ار رفتاری که بیان کننده احساس یا اعتقاد باشد – احساس و اعتقاد دونفر که دانش یکسانی دارند ، نسبت آگاهی هایشان میتواند یکسان نباشد
حیطه عاطفی از علاقه و احساس که در اثر آموختن ایجاد میشود حکایت می کنند رابطه دانش ، عاطفه مثل رابط علم و ایمان است

حیطه عاطفی ۵ سطح دارد :
۱- توجه : ( علاقمندی –آمادگی برای یادگیری ) – در این مرحله فراگیر توجه می کند – سوال می پرسد
۲- واکنش ( پاسخ دادن) : علاوه بر توجه ، در بحث شرکت میکند – فعالانه پاسخ میدهد – داوطلب انجام کاری میشود
۳- ارزش گذاری : فراگیر برای یادگیری و پیشرفت ارزش قائل میشود ۰ فراتر از جزوه را مطالعه میکند ، پیشنهاد جدید در زمینه تدریس میدهد
۴- تدوین : ( سازمانبندی ) : ارزش های مختلف را که به آن اعتقاد دارد در هم ادغام میکند و بین آنها رده بندی میکند برای ارزشهای مختلف آموخته شده سلسله مراتب قائل میشود .
۵- درونی شدن ارزشها :  عالی ترین سطح یادگیری است ۰ ارزشها برای مدت طولانی در وی تثبیت میشود ۰و این ارزشها موجب هدایت رفتار میشود
در عالی ترین سطح  فرد احساس میکند متعهد است راهی را که خود انتخاب کرده به دیگران منتقل کند

اهداف آموزشی (۵)

حیطه روانی –حرکتی ( مهارتهای عملی ) :

اهداف یادگیری عبارت است از ایجاد و تکمیل یک مهارت عملی خاص ( مهارت در فکرو در حرکت )
فراگیر باید کار خاصی رابا سرعت خاصی در زمان خاصی با ویژگیهای مشخص انجام دهد .

این حیطه دارای ۵ سطح است :
۱- آمادگی و تقلید : مشاهده عمل و تقلید آن
۲- اجرای مستقل : انجام عمل بدون کمک گرفتن از دیگران
۳– سرعت و دقت عمل : انجام صحیح عمل با دقت و ظرافت کار و سرعت مناسب
۴– هماهنگی حرکات : آمیختن بیش از یک مهارت و انجام هماهنگ حرکات
۵- عادی شدن فعالیت : انجام عمل به صورت خودکار

مثال یاد گیری رانندگی توسط فرا گیر می تواند گویا باشد . فرد در ابتدا به نحوه رانندگی نگاه کرده ، تقلید می کند ، سپس بدون دخالت دیگران ماشین را به راه می اندازد ، سپس مهارت پیدا کرده و این کار را سریع انجام میدهد ، د رمرحله بعد می تواند همزمان با رانندگی کار دیگری نظری صحبت کردن را انجام دهد و د رمرحله نهائی تمام کار هائی که برای رانندگی لازم است به طور خود کار و غیر ارادی انجام میدهد .

اهداف آموزشی (۶)

گفتیم:

آموزش زنجیره یا فرایندی است که هدف آن ایجاد تغییرات لازم دررفتار فراگیران است۰

این فرایند ۶ مرحله دارد :

۱_ تعیین اهداف آموزشی
هدفهای کلی درس هدفهای رفتاری
۲ _ تعیین فعالیتهای آموزشی
۳_ گزینش محتوی درس
۴ _ تعیین شیوهای آموزشی
۵ _ تعیین رسانه های آموزشی
۶- تعیین نظام ارزشیابی آموزشی
اجرای تدریس
اجرای ارزشیابی آموزشی

اهداف آموزشی (۷)

– تعیین فعالیتهای آموزشی :
پس از تعیین اهداف ، می بایست فعالیتهای معلم در کلاس و در کنش ها و فعالیتهایی را که باید دانش آموزان نشان بدهند پیش بینی و معین شود ۰ در حقیقت سناریوی آموزشی نوشته میشود – حرکات دو طرف( معلم و فراگیر ) – سوالاتی که در زمان خاصی می بایست پرسیده شود و کارهایی که در زمان مشخص می بایست از طرف معلم یا فراگیرانجام شود طراحی میگردد

اهداف آموزشی (۸)

۳-گزینش محتوای درسی :

اصول ، متون و مفاهیمی که به فراگیر ارائه میشود تا به هدف های آموزشی برسد
اهداف رفتاری و فعالیتهای آموزشی راهنمای گزینش نوع محتواست  مربی فقط قسمتهایی از مطالب درسی را که دقیقادر رابطه با اهداف آموزشی به ویژه اهداف رفتاری است را می بایست عرضه نماید

حمایت مالی از ما