طراحی و تدوین یك برنامه آموزشی

طراحی و تدوین یك برنامه آموزشی

اجزا یك طراحی آموزشی مناسب :

۱_ تعیین اهداف آموزشی ( هدف كلی _ هدف های رفتاری )
۲_ تحلیل آموزشی ( تعیین فعالیتهای آموزش دهنده یا واكنش های فراگیر است )
۳_ گزینش
۴_ تعیین شیوه های انتقال مفاهیم آموزشی
۵_ تعیین رسانه های آموزشی
۶_ تعیین نظام ارزشیابی آموزشی

فایده طراحی آموزشی چیست ؟

_ هدفهای آموزشی به طور دقیق و واضح مشخص میشود
_ انتظارات مدرسین از دانش آموزان مشخص میشود .
_ فعالیتهایی كه باید به طور منظم انجام شود مشخص میشود .
_ شیوه تدریس و رسانه آموزشی متناسب با هدف برنامه تعیین میشود
_محتوای آموزشی استاندارد میشود .
_ تكلیف فراگیر مشخص میشود و او میداند از او چه انتظاری میرود ۰
_ روشهای ارزشیابی برنامه مشخص میشود .
_ سنجش میزان موفقیت و پیشرفت تحصیلی واقعی تر میشود

آموزش زنجیره یا فرایندی است كه هدف آن ایجاد تغییرات لازم دررفتار فراگیران است این فرایند ۶ مرحله دارد :

۱_ تعیین اهداف آموزشی
هدفهای كلی درس هدفهای رفتاری
۲ _ تعیین فعالیتهای آموزشی
۳_ گزینش محتوی درس
۴ _ تعیین شیوهای آموزشی
۵ _ تعیین رسانه های آموزشی
۶- تعیین نظام ارزشیابی آموزشی

اجرای تدریس
اجرای ارزشیابی آموزشی

اهداف آموزشی (۱)

تعیین اهداف آموزشی :
هدف كلی : نتایجی است كه بعد از آموزش باید عاید فراگیران شود
افعال و عبارات استفاده شده برای بیان اهداف كلی ، ( subgective ) ( غیر رفتاری است ) و قابل مشاهده و اندازه گیری نیست
مثال : فراگیران در پایان جلسه باید اهمیت طراحی آموزشی را بفهمند ( فهمیدن قابل اندازه گیری نیست )

هدفهای ویژه رفتاری :
عبارت است از اعمال ، حركات و آثاری هستند كه باید از فراگیران بروز كند تا معلوم شود كه موضوع مورد آموزش آموخته شده است ۰افعال و عبارات ( obgecyive ) استفاده میشود
مثال : فراگیران بتوانند محتوای درسی مناسب را بنویسند
فراگیران بتوانند شیوه آموزشی مناسب را انتخاب نمایند

نحوه تدوین اهداف رفتاری :

الف : رفتاری را كه از فراگیر انتظار داریم بدقت مشخص كنیم و به او بشناسیم
ب- شرایطی كه رفتارمورد نظر در آن شرایط باید عینیت یابد تعریف كنیم و فراهم سازیم و به آموزش گیرنده بشناسانیم

ج- معیاری را كه نشانه تحقق هدف رفتاری مورد نظر مدرس است را از قبل تعیین و مشخص كنیم و به آموزش گیرنده هم بشناسانیم

اهداف آموزشی (۲)

حیطه های سه گانه تعیین اهداف رفتاری :

هدف های ویژه رفتاری می بایست در سه حیطه تعیین شود :

     حیطه دانش ( داشتن مهارت های ذهنی )

     حیطه عاطفی ( احساسات و نگر شها ) 

     حیطه روانی حركتی

اهداف آموزشی (۳)

حیطه دانش ( داشتن مهارت های ذهنی ) :
شامل آن دسته از اهداف آموزشی است كه مستلزم حفظ كردن ، یاد آوری ، بازشناسی آموخته ها می باشد ۰آموزش های حیطه شناختی می تواند به پیدایش توانایی ها و مهارتهای ذهنی منتهی شود
این حیطه شامل ۶ مرحله می باشد :

اهداف آموزشی (۴)

حیطه عاطفی : ( ارتباطی –نگرشی ) :

نگرش عبارت است ار رفتاری كه بیان كننده احساس یا اعتقاد باشد – احساس و اعتقاد دونفر كه دانش یكسانی دارند ، نسبت آگاهی هایشان میتواند یكسان نباشد
حیطه عاطفی از علاقه و احساس كه در اثر آموختن ایجاد میشود حكایت می كنند رابطه دانش ، عاطفه مثل رابط علم و ایمان است

حیطه عاطفی ۵ سطح دارد :
۱- توجه : ( علاقمندی –آمادگی برای یادگیری ) – در این مرحله فراگیر توجه می كند – سوال می پرسد
۲- واكنش ( پاسخ دادن) : علاوه بر توجه ، در بحث شركت میكند – فعالانه پاسخ میدهد – داوطلب انجام كاری میشود
۳- ارزش گذاری : فراگیر برای یادگیری و پیشرفت ارزش قائل میشود ۰ فراتر از جزوه را مطالعه میكند ، پیشنهاد جدید در زمینه تدریس میدهد
۴- تدوین : ( سازمانبندی ) : ارزش های مختلف را كه به آن اعتقاد دارد در هم ادغام میكند و بین آنها رده بندی میكند برای ارزشهای مختلف آموخته شده سلسله مراتب قائل میشود .
۵- درونی شدن ارزشها :  عالی ترین سطح یادگیری است ۰ ارزشها برای مدت طولانی در وی تثبیت میشود ۰و این ارزشها موجب هدایت رفتار میشود
در عالی ترین سطح  فرد احساس میكند متعهد است راهی را كه خود انتخاب كرده به دیگران منتقل كند

اهداف آموزشی (۵)

حیطه روانی –حركتی ( مهارتهای عملی ) :

اهداف یادگیری عبارت است از ایجاد و تكمیل یك مهارت عملی خاص ( مهارت در فكرو در حركت )
فراگیر باید كار خاصی رابا سرعت خاصی در زمان خاصی با ویژگیهای مشخص انجام دهد .

این حیطه دارای ۵ سطح است :
۱- آمادگی و تقلید : مشاهده عمل و تقلید آن
۲- اجرای مستقل : انجام عمل بدون كمك گرفتن از دیگران
۳– سرعت و دقت عمل : انجام صحیح عمل با دقت و ظرافت كار و سرعت مناسب
۴– هماهنگی حركات : آمیختن بیش از یك مهارت و انجام هماهنگ حركات
۵- عادی شدن فعالیت : انجام عمل به صورت خودكار

مثال یاد گیری رانندگی توسط فرا گیر می تواند گویا باشد . فرد در ابتدا به نحوه رانندگی نگاه كرده ، تقلید می كند ، سپس بدون دخالت دیگران ماشین را به راه می اندازد ، سپس مهارت پیدا كرده و این كار را سریع انجام میدهد ، د رمرحله بعد می تواند همزمان با رانندگی كار دیگری نظری صحبت كردن را انجام دهد و د رمرحله نهائی تمام كار هائی كه برای رانندگی لازم است به طور خود كار و غیر ارادی انجام میدهد .

اهداف آموزشی (۶)

گفتیم:

آموزش زنجیره یا فرایندی است كه هدف آن ایجاد تغییرات لازم دررفتار فراگیران است۰

این فرایند ۶ مرحله دارد :

۱_ تعیین اهداف آموزشی
هدفهای كلی درس هدفهای رفتاری
۲ _ تعیین فعالیتهای آموزشی
۳_ گزینش محتوی درس
۴ _ تعیین شیوهای آموزشی
۵ _ تعیین رسانه های آموزشی
۶- تعیین نظام ارزشیابی آموزشی
اجرای تدریس
اجرای ارزشیابی آموزشی

اهداف آموزشی (۷)

– تعیین فعالیتهای آموزشی :
پس از تعیین اهداف ، می بایست فعالیتهای معلم در كلاس و در كنش ها و فعالیتهایی را كه باید دانش آموزان نشان بدهند پیش بینی و معین شود ۰ در حقیقت سناریوی آموزشی نوشته میشود – حركات دو طرف( معلم و فراگیر ) – سوالاتی كه در زمان خاصی می بایست پرسیده شود و كارهایی كه در زمان مشخص می بایست از طرف معلم یا فراگیرانجام شود طراحی میگردد

اهداف آموزشی (۸)

۳-گزینش محتوای درسی :

اصول ، متون و مفاهیمی كه به فراگیر ارائه میشود تا به هدف های آموزشی برسد
اهداف رفتاری و فعالیتهای آموزشی راهنمای گزینش نوع محتواست  مربی فقط قسمتهایی از مطالب درسی را كه دقیقادر رابطه با اهداف آموزشی به ویژه اهداف رفتاری است را می بایست عرضه نماید

حمایت مالی از ما